Moneyback to usługa oferowana przez banki polegająca na zwrocie części wydatków za przeprowadzone transakcje bezgotówkowe. W tym wypadku chodzi o transakcje bezgotówkowe przeprowadzone z wykorzystaniem konta bankowego, najczęściej karty płatniczej (debetowej) wydanej do konkretnego konta osobistego. Wymiennie dla określenia moneyback często używane jest pojęcie cashback (np. konto z cashback), lecz jest to w tym wypadku błąd. Różnice pomiędzy tymi pojęciami zostaną wytłumaczone w dalszej części artykułu.
Zasadniczą ideą moneyback jest zwrot części środków wykorzystanych przy płatnościach bezgotówkowych z użyciem kart przypisanych do danego rachunku bankowego. W praktyce sprowadza się to do tego, że bank w określonym umową terminie przelewa na konto klienta pewien procent środków, jakie klient wykorzystał w poprzednim okresie rozliczeniowym (np. w poprzednim miesiącu kalendarzowym).
Wartość takiego zwrotu często określana jest procentowo. Przykładowo może to być 5% wartości transakcji zrealizowanych w ubiegłym miesiącu. Banki stosują tu jednak konkretne obostrzenia. Po pierwsze nie wszystkie transakcje przeprowadzone przez klienta mogą zaliczać się do programu moneyback. Może to zależeć od wartości transakcji (bank ustala minimalną, maksymalną wartość transakcji) lub miejsca wykonania płatności (część banków ogranicza konta z moneyback tylko do wybranych punktów, czyli np. stacji benzynowych, konkretnych sieci handlowych, sklepów).
Moneyback może działać samodzielnie lub być elementem programu premiowego banku. W takim wypadku klienci mogą liczyć nie tylko na zwrot części wydanych środków, ale również na inne bonusy wynikające z aktywnego korzystania z konta czy utrzymywania regularnych wpływów na rachunek.
Kolejna ważna kwestia dotycząca konta z moneyback jest podatek. Przez pewien czas moneyback był traktowany, jako sprzedaż premiowa, a każdorazowa nagroda (czyli zwrot części wydatków w danym miesiącu) nieprzekraczająca 760 złotych oraz niewynikająca z prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej zwolniona był z podatku dochodowego. W innych wypadkach moneyback był traktowany jako dochód i opodatkowany podatkiem dochodowym od osób fizycznych na ogólnych zasadach wg skali podatkowej.
Ostatecznie zinterpretowano to jednak inaczej (odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów – z upoważnienia ministra – na interpelację nr 13886 w sprawie rozbieżności w interpretacji przepisów dotyczących opodatkowania usługi moneyback). Zyski płynące z moneyback nie mogą być traktowane jako nagrody, a zatem powinny być opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych na ogólnych zasadach wg skali podatkowej.
Banki mogą stosować wiele różnych form moneyback łącząc go z programami lojalnościowymi czy programami premiowymi. Zasadniczo, jeżeli chodzi o sam zwrot części wydatków możemy wyróżnić dwa typy:
- Zwrot części wydatków bez względu na typ transakcji – do moneyback wliczane są wszystkie transakcje bez względu na to, w jakim punkcie usługowo-handlowym były przeprowadzone, czy były to płatności kartą czy przelewem. Jedynym ograniczeniem mogą tu być kwoty transakcji (do podstawy zwrotu mogą być wliczane tylko transakcje o określonej minimalnej wartości).
- Zwrot za określone transakcje – klient otrzymuje zwrot części środków tylko za transakcje w określonych punktach usługowo-handlowych. Mogą to być wybrane stacje benzynowe, sieci sklepów, sieci handlowe, sklepy, punkty usługowe, itp.
Bardzo często wymiennie używa się dwóch pojęć, a mianowicie moneyback i cashback. Do tego dochodzi jeszcze trzecie pojęcie payback. Są to jednak określenia trzech różnych ofert/usług:
- Moneyback (szeroko omawiany w artykule – krótka definicja) – usługa polegająca na zwrocie części środków przeznaczonych na transakcje przez klienta banku posiadającego konto bankowe. Klient przeprowadza transakcje z wykorzystaniem środków zgromadzonych na koncie, za co otrzymuje zwrot części tych środków (do kilku procent).
- Cashback – usługa bankowa umożliwiająca wypłatę niewielkich kwot pieniędzy w punktach usługowo – handlowych (sklepach, na stacjach benzynowych, itp.) przy okazji płacenia za zakupy przy wykorzystaniu karty płatniczej (karty debetowej wydanej do konta bankowego). Klient musi jedynie w momencie wykonywania płatności poinformować sprzedawcę, że chce takiej wypłaty dokonać. Wypłatę cashback można zrealizować tylko w momencie płacenia kartą za usługę bądź towar. Jednorazowo klient może wypłacić z kasy sklepu czy punktu usługowego do 200 złotych. Kwota wypłacana może być większa od kwoty zakupów, za które płaci kartą. Takich transakcji można dziennie wykonać kilka (jedynym ograniczeniem są limity narzucone przez bank, w którym klient posiada konto). O tym czy usługa cashback jest płatna decyduje bank, który oferuje ją klientowi.
- Payback – program bonusowy. Za transakcje wykonywane kartami debetowymi czy kredytowymi ich posiadacze otrzymują od banku punkty. Ilość punktów zależy od wartości transakcji. Zwykle jeden punkt odpowiada z góry ustalonej kwocie wydanej przez klienta (np. 5 złotych to jeden punkt, klient wydając 20 złotych otrzymuje 4 punkty). Zebrane punkty można wymieniać na nagrody rzeczowe lub np. rabaty w sklepach współpracujących z danym bankiem.
Banki stosują programy rabatowe, premiowe czy właśnie moneyback po to by przyciągnąć jak najwięcej klientów i jednocześnie skłonić ich do jak najczęstszego dokonywania płatności przy wykorzystaniu kart płatniczych wydanych do rachunku bankowego. Za każdą transakcję z wykorzystaniem karty bank pobiera prowizję od sprzedawcy (tzw. opłatę interchange). Oznacza to, że gdy klient płaci kartą wydaną przez dany bank, ten bank na tym zarabia. Banki skłonne są podzielić się częścią tego zysku z klientami (w postaci właśnie moneyback) by ci chętnie korzystali z ich usług.
Gdy klient podpisuje umowę z bankiem i zakłada konto zobowiązuje się do ponoszenia opłat związanych z jego obsługą, co stanowi dla banku kolejne źródło dochodu (oczywiście po spełnieniu różnych warunków konto może być darmowe). Posiadacz konta zakłada je zazwyczaj po to by móc na nim przechowywać pieniądze i swobodnie nimi operować. Dostęp do tych pieniędzy ma również bank, który może je wykorzystywać np. do udzielania kredytów i w ten sposób zarabiać.
Niestety dla klientów, w ostatnich miesiącach wiele banków ograniczyło lub zupełnie zrezygnowało z programów moneyback. Powodem są zmiany w prawie ograniczające opłaty interchange. Od 1 stycznia 2014 roku obowiązuje ustawa obniżająca taką opłatę z 1,2 – 1,3% wartości transakcji do 0,5% wartości transakcji. Organizacje płatnicze otrzymały pół roku na obniżenie stawek interchange do tego poziomu. Tak znaczne obniżenie prowizji sprawia, że banki nie chcą już tak chętnie dzielić się ze swoimi klientami zyskami płynącym z interchange i ograniczają konta bankowe z moneyback. Szukając oszczędności wprowadzają również opłaty za prowadzenie kont (można ich uniknąć spełniając szereg warunków dotyczących m.in. aktywnego korzystania z kart płatniczych).